Toegankelijkheid

In een toegankelijk gebouw of gebied kan iedereen zelfstandig en gelijkwaardig functioneren.

Bij toegankelijkheid denken veel mensen aan zaken als hellingbanen en liften. Maar toegankelijkheid omvat veel meer. Het betekent dat gebouwen en de omgeving zodanig ontworpen zijn dat iedereen er ongeacht beperkingen gelijkwaardig en zelfstandig gebruik van kan maken.

Senioz en toegankelijkheid

Wij zetten onze deskundigheid graag in bij projecten en vraagstukken op het gebied van toegankelijkheid. Dit kan gaan om een analyse van een gebied of gebouw of om het beoordelen van bouwtekeningen.

Senioz pleit er voor om vroeg in het ontwerptraject rekening te houden met toegankelijkheid. Hiermee wordt voorkomen dat na oplevering aanpassingen gemaakt moeten worden waardoor forse meerkosten bespaard blijven.

• Analyse toegankelijkheid bestaande gebouwen en openbare ruimte
• Tekeningbeoordeling nieuwbouw op integrale toegankelijkheid

Integrale toegankelijkheid

Bij toegankelijkheid wordt vaak aan tastbare zaken gedacht. Integrale toegankelijkheid betekent dat ook niet-tastbare zaken worden meegewogen in de beoordeling.
Tastbare zaken:

• Bereikbaarheid: Is het gebied of gebouw bereikbaar voor iedereen? Denk hierbij aan toegangspaden, bereikbaarheid via het openbaar vervoer, voldoende en juist gesitueerde gehandicaptenparkeerplaatsen enzovoorts.
• Toegankelijkheid: Kan iedereen zich in het gebied of gebouw verplaatsen? Bijvoorbeeld de afmetingen van loop- en keerruimtes, loopoppervlaktes, overbruggen van hoogteverschil en dergelijke.
• Bruikbaarheid: Is het gebied of gebouw te gebruiken door iedereen? Bijvoorbeeld de plaatsing van inrichting- en bedieningselementen, deurbediening of de hoogte van een balie.

Niet-tastbare toegankelijkheid is de manier waarop mensen een gebouw of gebied interpreteren. Voorbeelden hiervan zijn de communicatie,  informatieverstrekking en goede bewegwijzering en signalering.

Een combinatie van goede tastbare en niet-tastbare toegankelijkheid zorgt ervoor dat iedereen zelfstandig en gelijkwaardig in een gebouw of omgeving kan functioneren.

"Voor 15% van de mensen is toegankelijkheid essentieel, voor 40% is het nodig en voor iedereen is het comfortabel"

Vaak wordt gedacht dat toegankelijkheid alleen voor mensen met een beperking belangrijk is. Niets is echter minder waar. Iedereen heeft baat bij een toegankelijke omgeving. Denk bijvoorbeeld aan kleine kinderen, mensen met een kinderwagen of iemand met grote boodschappentassen.

Welke normen en richtlijnen hanteert Senioz

Er zijn diverse richtlijnen ontwikkeld om toegankelijkheid te waarborgen. Senioz hanteert de volgende selectie.

Handboek van toegankelijkheid
Dit handboek belicht de ergonomische aspecten bij het programmeren, ontwerpen, bouwen en beheren van voor iedereen toegankelijke stedelijke inrichting, gebouwen en woningen.
Woonkeur
WoonKeur is samengesteld uit de eisen van de vier meest bekende door woonconsumenten opgestelde eisenpakketten voor nieuwbouw: het Seniorenlabel, het Politiekeurmerk Veilig Wonen voor Nieuwbouw, de VAC-Kwaliteitswijzer en het Handboek voor toegankelijkheid. Woonkeur heeft drie pluspakketten ontwikkeld met aanvullende eisen. Pluspakket zorg, veiligheid en toekomstwaarde.
Bouwbesluit
De eisen in het bouwbesluit 2003 vormen de absolute minimumvoorwaarden waaraan woningen moeten voldoen. Dit wordt getoetst door gemeenten in het kader van de Bouwvergunning. Voor senioren en mensen met beperkingen zijn deze eisen meestal niet afdoende.
NEN 1814
In de Nederlandse norm NEN 1814 Toegankelijkheid van buitenruimten gebouwen en woningen, zijn eisen vastgelegd die vooraf gesteld worden aan bijvoorbeeld een gebouw of de openbare ruimte.
Design for all (Universal design)
Design for all verwijst naar zeven basisprincipes voor het ontwerpen van producten en gebouwen zodat deze bruikbaar zijn voor mensen met én zonder handicap.

• Principe 1: Bruikbaar voor iedereen
• Principe 2: Flexibiliteit in gebruik
• Principe 3: Eenvoudig en intuïtief gebruik
• Principe 4: Verstaanbare informatie
• Principe 5: Marge voor vergissingen
• Principe 6: Beperkte inspanning
• Principe 7: Geschikte afmetingen en gebruiksruimten